Το αιώνιο σύμβολο της αγάπης και του έρωτα, η καρδιά, αποτέλεσε για τον Θανάση Λάλα κεντρικό θέμα στην έκθεση HEARD το Φεβρουάριο του 2017 στον ΕΚΣ. Σκοπός του ήταν «να ερευνήσει τα υλικά της καρδιάς» όπως λέει και ο ίδιος. «Πόσο εύθραυστη είναι μια καρδιά; Διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο; Μπορούμε με την καρδιά μας να αλλάξουμε τη ζωή μας; Ερωτευόμαστε με την καρδιά μας; Πως αντέχει η καρδιά μας τις ήττες; Τι την αρρωσταίνει; Και πως δεν σπάει;» Μέσα από μια σειρά έργων γεμάτων \ χρώμα και κέφι, ο καλλιτέχνης τελικά ίσως να απαντά πως η καρδιά γεμίζει ξανά και ξανά και χτυπάει διαρκώς όσο τρέφεται με αγάπη. Η χαρά της καρδιάς, η χαρά του έρωτα, η χαρά του να ζεις, η χαρά της ίδιας της δημιουργίας παρούσα σ’ έναν έρωτα δημιουργικό και για πάντα παιχνιδιάρη.

Σημαντικό σταθμό στο έργο της αποτελούν οι «Δεσμοί». Η έννοια του να δεσμευτείς και να δεθείς σε μια σχέση. Να αφοσοιωθείς με σεβασμό και ειλικρίνεια. Οι δεσμοί της, δίνουν την αίσθηση της συσχέτισης, της κίνησης και της ισορροπίας, της ροής του μέρους και του όλου. «Μια συλλογιστική της ύλης εν τέλει, ώστε μέσα από νόμους και έννοιες που αφορούν τη γλυπτική να δηλώνεται κατάφορα η συμπαντική συνοχή» (Θάλεια Στεφανίδου) Ο δεσμός, ως σύμβολισμος, ως σύλληψη, ως κατάσταση, ως οπτικοποίηση είναι κάτι που μας θυμίζει ότι έχουμε την ικανότητα να επιλέξουμε το δύσκολο, να δεσμευτούμε σε μια κοινή προσπάθεια και να εξυψωθούμε από τον εγωισμό και τις μικρότητες. Η αυτοθυσία στον έρωτα, η αγάπη και το νοιάξιμο στην κοινή πορεία είναι όλα όσα επιθυμούμε και μοχθούμε.

Ένας ζωγράφος με επιρροές μουσικές και κινηματογραφικές, με ιδιαίτερη αγάπη στις αφίσες των ταινιών και το ανθρώπινο δραματικό στοιχείο. Οι κινήσεις, οι στάσεις του σώματος και οι λεπτομέρειες που μαρτυρούν όλη την ατμόσφαιρα είναι από τα αγαπημένα του θέματα. Ιδανικές θα μπορούσε να πει κανείς οπτικοποιήσεις συναισθημάτων με τρόπο όμως που επιτρέπει στο θεατή τους να πλάσει τη δική του ιστορία, να βρει τον ήρωα του, ν΄αγκαλιάσει την αγαπημένη του. Η ενέργεια των έργων του μας καθιστά ενεργούς, ερωτευόμαστε, απελπιζόμαστε, χανόμαστε, βρισκόμαστε, δειλιάζουμε, τολμάμε και αγκαλιαζόμαστε σφιχτά σε μια στιγμή λύτρωσης και αιωνιότητας, έτοιμοι να ζήσουμε ξανά ή να πεθάνουμε εδώ και τώρα.

Αυτός ο πολυτάλαντος γλύπτης, αρχιτέκτονας, σκηνογράφος και τόσα άλλα έχει διαρκώς στο νου την απλοποίηση και το νόημα αυτό καθ΄αυτό. Το αισθητικό αποτέλεσμα σαφώς και τον αφορά εφόσον επιτρέπει στο θεατή να «εισπράξει» το μύθο ή την ιστορία και να περπατήσει μέσα σε αυτή. Τον Απρίλιο του 2018 παρουσίασε στον ΕΚΣ την έκθεση «όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη» προσκαλώντας τον Καβάφη στο δικό του σχεδιαστικό σκηνικό. Γλυπτά ερχόμενα μέσα από την πράξη του έρωτα σε μια απόδοση μινιμαλιστική που όμως δε στερούσε από τον θεατή την ένταση και τη συγκίνηση. Ο έρωτας που ξεκινά από ένα βλέμμα ακόμα και δειλό για να φτάσει να απογειωθεί στην πιο απελευθερωμένη του έκφραση και πράξη. Στις καθαρές γραμμές της γλυπτικής του προσγειώνεται ομαλά ο αισθησιασμός, η ηδονή και το μεγαλείο του έρωτος.

«Η καρδιά μας είναι ο καλύτερος προορισμός και συνάμα η Ιθάκη μας. Έτσι θα μπορούσε με άνεση να κάνει (κάποιος) τα ταξίδια του μυαλού του και των επιλογών του με αποσκευές εργαλεία τα συναισθήματά του, προκειμένου να νιώσει και να κατανοήσει κατ’ επέκταση τον κόσμο που θα βρει στο διάβα του. Δεν θα πρότεινα έναν άλλο προορισμό σε κανέναν αν πρώτα δεν είχε βρει τον τόπο όπου κατοικεί η καρδιά του. Συνήθως πάμε σε διάφορα μέρη για να βρούμε πως να κάνουμε ένα βήμα από τον εαυτό μας ή αντίστοιχα ένα βήμα προς τον εαυτό μας. Για να δεις τον κόσμο, πρέπει πρώτα να ξέρεις να ταξιδεύεις μέσα σου. Αλλιώς όπου και να πας θα πας σαν τουρίστας και όχι σαν ταξιδιώτης» – Μανώλης Αναστασάκος

Το σύνολο του έργου του χαρακτηρίζεται από μια ανθρωποκεντρική θεματολογία που συνδυάζει στοιχεία της καθημερινότητας με μια ονειρική και ερωτική διάθεση. Αντι-ρεαλιστής αλλά οικείος μας, όπως ακριβώς και ο έρωτας. Τα ζευγάρια του πολύ συχνά βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους, με σώματα έντονα και κάποιες φορές γυμνά απολαμβάνουν τη στιγμή πλαισιομένα από ομορφιές και πλούτο, φυτά, φρούτα και πουλιά. Παίζουν χαρτιά, παίζουν το παιχνίδι του έρωτα, γεύονται τους χυμούς του και πετάνε ή προσγειώνονται στην ονειρική τους πραγματικότητα, όπως όταν ερωτευμένος διασχίζεις το αστικό πεδίο και μέσα στη βαβούρα ξεζωρίζεις ένα πουλί που ακόμα κελαηδά.

Ο Γιώργος Σταθόπουλος έχει δηλώσει ότι ένας πίνακας μπαίνει στα σπίτι μας και η ζωή είναι γεμάτη από όμορφα και άσχημα γεγονότα, ας εξυμνούμε λοιπόν τη χαρά. Ας την απεικονίζουμε για τις στιγμές που τη χρειαζόμαστε μαζί με το θάρρος και την ομορφιά. Θα μπορούσε να ονομαστεί ο «ζωγράφος της χαράς». Στα έργα του συνδυάζει υπερρεαλιστικά και εξπρεσιονιστικά στοιχεία σε μια όμως απλοϊκή γραφή γεμάτη ελληνικότητα, ήλιο, πουλιά, φύση. Με αυτά τα δομικά συστατικά «πραγματοποιεί τους ερωτικούς του οραματισμούς» (Μίνως Αργυράκης) και γεννάει συναισθήματα στον θεατή. Τέτοια που τον ελαφραίνουν και του επιτρέπουν να νιώσει γαλήνη, αφοσοίωση, μελωδία και ένα απαλό πέταγμα πάνω από την ομορφιά. Τα ζευγάρια του είναι δείγμα ένωσης και σύνδεσης, κοιτάζουν μαζί, πάνε παράλληλα, δεν πέφτουν το ένα στους τοίχους του άλλου – αντίθετα – γυμνώνονται και ανοίγονται στην έκταση μπρος τους. Θα τη διασχίσουν μαζί κι αυτό γιατί η ζωγραφική συνθήκη του Σταθόπουλου κάνει το «μαζί» μια μαγική τελετή που αρωματίζει, ξεκουράζει τους εραστές και τους ωθεί να συμπορευτούν σίγουροι και αισιόδοξοι στο μετά, στο τώρα και στο πάντα.

Το έργο του Παναγιώτη Σιάγκρη διακρίνεται από «ένα σκηνικό αβεβαιότητας με τις λεπτομέρειες να κυριαρχούν και τα βασικά
θέματα να χάνονται» (Μάνος Στεφανίδης). Με θέση από την αφαίρεση ως το dripping και από τον υπερρεαλισμό ως το εντελώς ανεπίσημο ύφος η ζωγραφική του μοιάζει σαν ζωντανός οργανισμός, πρώτα νιώθει κι έπειτα εξηγείται στο θεατή της. Οι αγκαλιές και τα φιλιά όταν έρχονται στους καμβάδες του λιώνουν σε μια μέθη, αφήνονται στο τοπίο και το ορίζουν μέσα από τη δική τους κίνηση. Τα ζευγάρια του πρωταγωνιστούν στο χώρο δημιουργώντας τον με τις δικές τους εντάσεις και ανάγκες. Η ένταση όμως είναι πάντα
αισθητή είτε μέσω των χρωμάτων, είτε μέσω της σχεδιαστικής απόδοσης. Ο έρωτας, όταν θίγεται, είναι ένα μαγικό κύμα που
καταπίνει τους εραστές που το γεννάνε, σε μια διαρκή κίνηση και αναπαραγωγή.

Οι δημιουργίες του χαρακτηρίζονται από φινέτσα, λεπτότητα και χάρη. Με μερικές απλές κινήσεις, μικρά σκισήματα νικά το ενιαίο του χαρτιού και αναδεικνύει το μύθο που πάντα τελικά κρυβόταν εκεί. Σαν τη στιγμή που νιώθουμε την παντοδυναμία μας και την ταυτόχρονη ευθραυστότητα στον έρωτα μας, στο πρόσωπο του ζούμε και πεθαίνουμε. Η αρπαγή της Ευρώπης δε θα μπορούσε να μην γίνει θέμα από έναν καλλιτέχνη με τόσο ευαίσθητες μεθόδους δημιουργίας. Η Ευρώπη αδερφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας. Μια μέρα πήγε με τις φίλες της σε ένα λιβάδι να μαζέψει λουλούδια. Εκεί συνάντησε το Δία. Ο Έρωτας τον χτύπησε κι εκείνος για να πλησιάσει την αγαπημένη του μεταμορφώθηκε σε ήρεμο, εύσωμο και δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της να βοσκήσει σκεπτόμενος τι να κάνει για να την κερδίσει. Εκείνη τότε τον πλησίασε και τον χάιδεψε γοητευμένη από την κορμοστασιά και τη μυϊκή του δύναμη. Δε δίστασε να τον ιππεύσει κι εκείνος να βρει ευκαιρία να την απαγάγει. Διέσχισαν έτσι τη θάλασσα κι έφτασαν στην Κρήτη. Από τον έρωτα τους γεννήθηκαν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθος και ο Σαρπηδόνας. Ο Μίνωας ανέλαβε το θρόνο της Κρήτης, χρόνια μετά, κι έγινε ο πρώτος Έλληνας θαλασσοκράτορας και νομοθέτης.

Παρότι οι βασικές του διαδρομές είναι τα τοπία, οι εσωτερικοί χώροι, οι νεκρές φύσεις και διάφορες συνθέσεις, ο Καραβούζης κινείται στο χώρο της μεταφυσικής ζωγραφικής όπως ο Giorgio de Chirico και o Giorgio Morandi. Οι ζωγράφοι αυτής της προσέγγισης μοιάζουν να αναζητούν απαντήσεις σε σχεδόν θεϊκά ερωτήματα. Ο Καραβούζης για παράδειγμα θίγει το μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης σε ένα έργο του, το φως και το σκοτάδι χωρίζει τους δυο εραστές. Ένας έρωτας μυθολογικός, καταδικασμένος. Ο κάτω κόσμος, ο θάνατος και η διαιώνιση της ζωής που έρχεται μέσα από τις πράξεις των εραστών. Έπειτα η ίδια η ερωτική πράξη, ή καλύτερα, στιγμιότυπο αυτής που κατονομάζει πάλι το θεό έρωτα, τη λαχτάρα για το δεσμό, για την ένωση, τη στιγμή της αθανασίας και την απάντηση τελικά στο αν νικιέται ο θάνατος. Εναλλακτικά είναι σαν ο Καραβούζης να θέλει να λυτρώσει τον Ορφέα και την Ευρυδίκη αλλά και κάθε καταδικασμένο έρωτα, ζωγραφίζοντας την ένωση με μια απελευθερωμένη γραμμή αλλά και απόλυτα ξεκάθαρη.

Ένα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς του σπουδαίου Δημοσθένη Κοκκινίδη αφορά τις διαπροσωπικές σχέσεις, τις σχέσεις με τη φύση, με τον εαυτό και με τον σημαντικό άλλο. Δεν υπάρχουν αινίγματα εδώ. Μόνο ειλικρινής έκφραση του μυστηρίου της ύπαρξης μας και της συνύπαρξης μας μέσα σε μια σχέση. Οι φιγούρες του, άλλοτε μοναχικές στέκουν εκεί και είτε περιμένουν είτε νοσταλγούν, άλλοτε πάλι ζευγάρι, στέκονται κοντά, σε απόσταση, λίγο πριν χωριστούν ή λίγες στιγμές μετά τη συνάντηση τους ή ώρες μετά από αυτή να μένουν εκεί, ακόμα, μαζί. Όταν ερωτήθηκε σε μια συνέντευξη γιατί απεικονίζει στα έργα του τον εαυτό του και τη σύζυγο του σε νεαρή ηλικία ο Δ. Κοκκινίδης απάντησε: «Ο Σεφέρης λέει «η μνήμη όπου και να την αγγίξεις, πονεί». Η φράση που κυριαρχεί στο μυαλό μου είναι «σε ζωγραφίζω, σε ανασταίνω». Έχω την ανάγκη να κρατήσω στη ζωή μνημονικές εικόνες, οι οποίες όμως με πληγώνουν. Δεν αντέχω να βλέπω ούτε φωτογραφίες του παρελθόντος ούτε να πηγαίνω στο εξοχικό μας στη Μήλο». Η αγάπη του καλλιτέχνη για τη γυναίκα του, η κοινή τους πορεία, ο θάνατος που τους χώρισε, η τέχνη και ο έρωτας, ίσως αποτελούν μια ακόμα μαρτυρία του πόσο σχετίζονται τελικά μεταξύ τους οι λέξεις γέννηση, ζωή, έρωτας, τέχνη και θάνατος. Το συναίσθημα συγκρατείται μέσα στα χρώματα του Δ. Κοκκινίδης και ίσως η μνήμη να πονά λίγο λιγότερο κάποιες φορές.

Ο εικαστικός λόγος του Αλέκου Φασιανού είναι ένα μονοπάτι γεμάτο ποίηση. Απλό, εκφραστικό, γεμάτο λιτές γραμμές, χρυσά, κόκκινα και βαθυγάλαζα χρώματα που συντελούν στη δύναμη του καθαρού σχεδίου, στην αμεσότητα της έκφρασης και στην εστίαση στα σημεία που γοητεύουν τον ίδιο τον ποιητή-ζωγράφο. «Ποδηλάτες, καπνίζοντες και ερωτευμένοι με φτερά ανοιχτά, φουλάρια να ανεμίζουν και πουλιά να στέλνουν μηνύματα ελευθερίας και έκφρασης» (Στέφανος Καστρινάκης) Τα ζευγάρια του δε χωρίζουν, είναι μαζί στη στιγμή, κοιτάζουν ο ένας εραστής τον άλλον σαν σε μια μαγική στιγμή, η ένωση πάλι παρούσα. Κάποιες φορές, κοιτάζουν προς τον ορίζοντα, σχεδιάζουν ένα «μαζί» ή το απολαμβάνουν σε μια στιγμή που είναι χορτασμένοι ο ένας από τον άλλον. Στα προφίλ τους, θα έλεγε κανείς, πως τα χείλη των εραστών ετοιμάζονται να πληγώσουν το κοίταγμα και να περάσουν στο άγγιγμα. Στις απλές γραμμές του Φασιανού τρέμεις πως τούτα τα ζευγάρια θα κλείσουν την αυλαία με ένα φιλί, κι ο έρωτας πάλι θα έχει νικήσει. Αν γυρίσεις πάλι τα μάτια σου μόνο στα βλέμματα τους τότε θα επιβεβαιώσεις ότι ο έρωτας είχε νικήσει από την πρώτη στιγμή. Και τα πρόσωπα που λατρεύονται μέσα στον καμβά, είσαι εσύ, ο έρωτας σου, η ελευθερία σου και η ζωή που νικά ξανά σαν φιλιούνται/κοιτιούνται δυό.