Οδήγησε η εξέλιξη των ανθρώπων στην αγάπη τους για την τέχνη;

“Μια μελέτη δείχνει ότι η εκτίμηση της τέχνης είναι εγγενής και καθολική.”

Henri Neuendorf, 11 Αυγούστου 2015

Οι άνθρωποι έχουν εξελιχθεί για να απολαμβάνουν και να εκτιμούν την τέχνη. Αυτό βρήκε μια μελέτη που διενεργήθηκε από μια ομάδα επιστημόνων στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Η πλειοψηφία των ανθρώπων θα αναζητήσει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του να έχει επαφή με την τέχνη. Είτε αυτό πρόκειται για τη ζωγραφική, το θέατρο, τον κινηματογράφο ή τη μουσική.

Τα γούστα μας δεν είναι μόνο υποκειμενικά αλλά επηρεάζονται πάντοτε από τα πολιτιστικά πρότυπα, την εκπαίδευση και την έκθεση. Συνεπώς – ενώ υπάρχει συναίνεση – η πλειοψηφία των ατόμων θα κρίνει την τέχνη διαφορετικά. Στη μελέτη με τίτλο “Ο εγκέφαλος στην τέχνη: Έντονη αισθητική εμπειρία ενεργοποιεί το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας”, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Human Neuroscience, ο Edward A. Vessel με την G. Gabrielle Starr και την Neva Rubin, πραγματοποίησαν μια σειρά εξετάσεων σε εθελοντές και έγινε ανάλυση της νευρικής δραστηριότητας αυτών, όταν τους παρουσίασαν μια σειρά καλλιτεχνικών ερεθισμάτων. Η ομάδα ήθελε να μάθει τι καθορίζει το καλλιτεχνικό γούστο.

109 έργα τέχνης από την βάση δεδομένων Catalog of Art Museum Images Online παρουσιάστηκαν σε 16 εθελοντές οι οποίοι κλήθηκαν να δώσουν την πιο αυθόρμητη απάντηση τους, με βάση το πόσο όμορφο, συναρπαστικό ή ισχυρό ένιωσαν το κάθε έργο τέχνης και να το βαθμολογήσουν από το1 μέχρι το 4. Το συμπέρασμα της ερευνάς ήταν ότι “οι παρατηρητές έχουν ισχυρές αισθητικές αντιδράσεις σε πολύ διαφορετικές εικόνες και επηρεάζονται από συγκεκριμένες εικόνες και για διαφορετικούς λόγους”.

Οι παρατηρητές έδειξαν παρόμοια επίπεδα εγκεφαλικής δραστηριότητας όταν έβλεπαν παρόμοια έργα τέχνης και σημειώνουν πως

“Η δυνατότητα του να μας συγκινεί αισθητικά ένα έργο τέχνης είναι παγκόσμια”.

Οι ειδικοί αναγνωρίζουν ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα για να καταλάβουμε γιατί τα γούστα μας διαφέρουν. Ωστόσο, τα στοιχεία που έχουμε τα οποία και υποστηρίζουν την εγγενή μας γοητεία με την τέχνη, είναι μια σημαντική ανακάλυψη που υποστηρίζει την αντίληψη ότι η τέχνη έχει τη δύναμη να συνδέει ανθρώπους με διαφορετικούς πολιτισμούς.

Σύμφωνα με το περιοδικό Smithsonian, ο Edward A. Vessel – ένας από τους ακαδημαϊκούς που έγραψε το άρθρο, ετοιμάζει μια μελέτη παρακολούθησης με τίτλο «Πόσο μεταβλητή, σταθερή ή καθολική είναι οι αισθητικές προτιμήσεις;» που θα προσπαθήσει να ανακαλύψει γιατί τα αισθητικά μας γούστα είναι τόσο διαφορετικά.