Μικρό αφιέρωμα στα θερμά χρώματα

Η παλέτα των χρωμάτων μπορεί να διαχωριστεί σε δύο βασικές κατηγορίες, τα θερμά και τα ψυχρά χρώματα. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν το κόκκινο, το πορτοκαλί και το κίτρινο και όσα γενικότερα καλύπτουν όλο το φάσμα από το έντονο κόκκινο μέχρι το βαθύ πορτοκαλί. Αντιπροσωπεύουν το πάθος και τον ενθουσιασμό, τη δύναμη και την ενέργεια, εφόσον εκφράζουν ένταση, ενώ ταυτόχρονα μεταδίδουν μια αίσθηση ζεστασιάς. Άλλωστε, συσχετίζονται άμεσα με τη φωτιά, τον ήλιο θυμίζοντας τα χρώματα του καλοκαιριού.

Κόκκινο: Συμβολίζει την αγάπη και την ενότητα, τον κίνδυνο και τον θυμό, την ωριμότητα αλλά και την παρόρμηση. Είναι χρώμα ζεστό, πλημμυρισμένο από ένταση, επανάσταση και συγκίνηση. Το κόκκινο είναι το κατεξοχήν χρώμα του ερωτικού πάθους, το χρώμα της φωτιάς, της δύναμης, της θερμότητας, του αίματος.

Ένα από τα πιο διάσημα έργα στη λίστα με τους πολύχρωμους ζεστούς πίνακες φιλοτεχνήθηκε από τον Paul Klee. Αυτό το χρωματικό αριστούργημα του 1928 με τον τίτλο «Castle and Sun» διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία σχημάτων που αποτελούνται από φωτεινά, τολμηρά χρώματα. Ο πίνακας ως μια ξεχωριστή προσέγγιση της σύγχρονης αφηρημένης τέχνης δεν ήταν μόνο δημοφιλής στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σε όλο τον κόσμο στις αρχές του 20ού αιώνα.

Ο λαμπερός κόκκινος ήλιος φωτίζοντας το ποικιλόμορφο κάστρο και τον ουρανό δημιουργεί έναν βαθύ έντονο συνδυασμό των θερμών χρωμάτων, που κατακλύζουν ολόκληρο το έργο. Ο πίνακας εκτός από κάποια στοιχεία ρεαλισμού και αναλογικότητας έχει σχεδόν αποκλειστικά γεωμετρικά σχήματα για να τονιστούν οι δομικές πτυχές του ίδιου του κάστρου. Κάθε μεμονωμένο τμήμα του, όμως, έρχεται σε αντίθεση με τα άλλα μέρη του έργου. Άλλωστε, ο Klee είναι γνωστό ότι δημιούργησε πολλά έργα που τον καθορίζουν λόγω του ιδιαίτερου κυβιστικού του στυλ.

Στο «Όραμα μετά το Κήρυγμα» του Paul Gauguin, ο Jacob παλεύει με τον άγγελο σε ένα κόκκινο πεδίο πνευματικής μάχης, μια εύστοχη μεταφορά για τον εσωτερικό του αγώνα ενάντια στο θέλημα του Θεού.

Πορτοκαλί: Συμβολίζει τη χαρά και την ευτυχία, την δημιουργικότητα και την αισιοδοξία, την επιμονή και την αντοχή. Πρόκειται για ένα χρώμα που εκφράζοντας ωριμότητα μετουσιώνει το κατώτερο σε ανώτερο. Ως δευτερεύον χρώμα συνδυάζει στοιχεία των χρωμάτων που χρησιμοποιούνται για την ανάμειξή του: το δημιουργικό πάθος του κόκκινου με την ενέργεια και τη χαρά του κίτρινου.

Ο Mark Rothko, ο Αμερικανός αφηρημένος εξπρεσιονιστής καλλιτέχνης, ενθάρρυνε τους θεατές να σταθούν κοντά στους μεγάλους πίνακές του, ώστε να βυθιστούν πνευματικά στην εμπειρία του χρώματος. Το «Πορτοκαλί και το Κίτρινο» είναι η πόρτα, που εκπέμπει μια λαμπερή ενέργεια καλώντας τον θεατή να ανοίξει τα συναισθήματά του σε «μια πνευματική συγγένεια με την πρωτόγονη και αρχαϊκή τέχνη».

Κίτρινο: Συμβολίζει την χαρά και την δόξα, την φιλοδοξία και την ενοποίηση. Είναι το χρώμα του Ήλιου και του χρυσού. Αν και παραπέμπει σε συναισθήματα μίσους και δειλίας θεωρείται το χρώμα της δημιουργικής επικοινωνίας και της επιστημονικής σκέψης.

Οι πίνακες του Βίνσεντ Βαν Γκογκ δείχνουν μια ενστικτώδη κατανόηση των συναισθηματικών ιδιοτήτων του χρώματος. Σε αυτή την έκδοση του «Sunflowers» από την Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, χρησιμοποιεί ζεστά κίτρινα για να δημιουργήσει μια ενεργητική εικόνα που εκπέμπει συναισθήματα ελπίδας και χαράς. Ο πίνακας περιβάλλεται από ένα παχύ σκούρο καφέ πλαίσιο και λάμπει σαν μια εικόνα με εσωτερικό φωτισμό. Το κίτρινο είναι το χρώμα του ζωοδότη ήλιου και ως τέτοιο αντιπροσωπεύει τη ζωή, την ενέργεια, την ελπίδα και την σοφία. Από τον Αύγουστο του 1888 μέχρι και τον Ιανουάριο του 1889 ο Βαν Γκογκ ζωγράφισε δύο σειρές «Ηλιοτρόπια», που είναι βαμμένα σχεδόν εξ ολοκλήρου με κίτρινο χρώμα και χωρίς σκιές. Εστιάζοντας στη λάμψη της ηλιοφάνειας η λεπτομερής περιγραφή του σχήματος των λουλουδιών μοιάζει δευτερεύουσα. Η σειρά «Ηλίανθος» ζωγραφίστηκε για να καλωσορίσει τον φίλο του Πωλ Γκωγκέν στο Κίτρινο Σπίτι στην Αρλ γι’ αυτό και για τον Βαν Γκογκ το κίτρινο είναι δηλωτικό της φιλίας. Το παραπάνω έργο βρίσκεται στο Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ και αποτελεί αντίγραφο μιας προηγούμενης έκδοσης που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου.

Όπως στο άρθρο μας για τα “Ψυχρά Χρώματα” – έτσι και τώρα – σας προσκαλούμε να κάνετε μια αναζήτηση στο internet με έργα που τιμούν τα θερμά χρώματα και πως ένα ψυχρό δίπλα τους ενορχηστρώνει την απόλυτη και σημαντική δύναμη του κάθε χρώματος, του κάθε τόνου, της κάθε απόχρωσης. Είναι ένα παιχνίδι παρατήρησης που θα απολαύσετε με σιγουριά!