Η Χρύσα Βαρδέα (31 Δεκεμβρίου 1933 – 23 Δεκεμβρίου 2013), γνωστότερη απλά με το καλλιτεχνικό προσωνύμιο Χρύσα (ή Chryssa) ήταν διεθνούς φήμης Ελληνοαμερικανίδα γλύπτρια και ζωγράφος. Έργα της βρίσκονται σε διάφορα μουσεία, πινακοθήκες και συλλογές σε ολόκληρο τον κόσμο. Ήταν γνωστή για την χρήση υλικών όπως το αλουμίνιο, ο γύψος αλλά και τα φώτα νέον.
Γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1933 στην περιοχή του Ζωγράφου. Η οικογένειά της, αν και καταγόταν από τη γνωστή οικογένεια της Μάνης, των Μαυρομιχαλαίων, ήταν φτωχή, ενώ ο πατέρας της είχε πεθάνει πριν τον γνωρίσει. Αρχικά σπούδασε κοινωνική πρόνοια στην Αθήνα. Κάποιος Έλληνας κριτικός πείθει την οικογένειά της να την στείλουν στο Παρίσι. Το 1953 πηγαίνει στο Παρίσι, όπου και σπουδάζει στην Ακαδημία Γκραντ Σωμιέρ για ένα χρόνο. Το 1954 αναχωρεί για την Αμερική και συνεχίζει τις σπουδές της στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας για άλλο ένα χρόνο. Από το 1957, εγκαθίσταται στη Νέα Υόρκη, οπού και δημιουργεί το εργαστήριό της. Εκεί θα επηρεαστεί από την Times Square και τα φώτα της. Η περιοχή αυτή θα γίνει πηγή έμπνευσης για αυτήν. Το 1992 επέστρεψε για πρώτη φορά στην Αθήνα μετά από τριάντα πέντε χρόνια, δημιουργώντας ένα εργαστήριο στον Νέο Κόσμο, αλλά μετά επέστρεψε ξανά στην Αμερική.
Απεβίωσε στην Αθήνα, στις 23 Δεκεμβρίου του 2013.