Τέχνη– ένας κόσμος γνώσης και συναισθημάτων για το παιδί

Όλοι μαθαίνουμε συνεχώς. Η μάθηση είναι κρίσιμη για την επιβίωσή μας σε μια σύγχρονη, τεχνολογικά εξελιγμένη κοινωνία. Εκείνο που έχει αλλάξει είναι το τι μαθαίνουν οι άνθρωποι, το πώς και το γιατί θέλουν να μαθαίνουν. Οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά κοινωνικά όντα, δημιουργήματα της ξεχωριστής τους κουλτούρας και των κοινωνικών τους σχέσεων.

Το αποτέλεσμα της μάθησης εξαρτάται από το περιεχόμενο της έκθεσης, αλλά κατά ένα σημαντικό βαθμό και από την ήδη κεκτημένη γνώση, τις εμπειρίες, τα ενδιαφέροντα, τι ακριβώς βλέπει κανείς, με τι ασχολείται, για τι μιλά και τι σκέφτεται κατά τη διάρκεια της μουσειακής εμπειρίας. Οι καλά οργανωμένες εκθέσεις μπορούν να παρέχουν στον επισκέπτη προκαθορισμένα «μονοπάτια» μάθησης, ωστόσο ο επισκέπτης θα πρέπει να έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει τη φύση και το χαρακτήρα της δικής του μάθησης, της μάθησης που του ταιριάζει. Το κυριότερο σημείο που συνήθως δεν περνά από το νου μας, είναι η σημασία της εμπειρίας μετά την επίσκεψη μιας έκθεσης, που ίσως τελικά να παίζει περισσότερο ενεργό ρόλο από την ίδια τη στιγμή της επίσκεψης. Είναι ένας τρόπος να ελεγχθεί μακροπρόθεσμα τι ακριβώς αποκτήθηκε ως γνώση μέσα σε ένα μουσείο ή μια γκαλερί τέχνης.

Οι νέοι άνθρωποι που επισκέπτονται τα μουσεία καλούνται να κατασκευάσουν το δικό τους νόημα σε σχέση με τα έργα τέχνης, κάτι που τους βοηθά να σκεφτούν κριτικά όσον αφορά σημαντικά, ανθρωπιστικά ζητήματα, να κατανοήσουν τον εαυτό τους αλλά και τον κόσμο που τους περιβάλλει και να ενεργοποιήσουν τη φαντασία τους για το πώς τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι εντελώς διαφορετικά. Συνεπώς είναι φανερό ότι από την απλή διατήρηση αντικειμένων και τη διδασκαλία εννοιών, οι γκαλερί έχουν μετατραπεί σε δημόσιους χώρους για ζωντανή συνομιλία, την οποία υποκινούν οι συλλογές τους.

Δε θα μπορούσαμε να ορίσουμε τη μάθηση ως ένα συγκεκριμένο φαινόμενο, καθώς χαρακτηρίζεται από μια περιπλοκότητα που κανένα απλό εφαρμόσιμο μοντέλο δε θα κατέληγε σε μια ικανοποιητικά ρεαλιστική προοπτική εξήγησης και σε έναν ορισμό. Η μάθηση μπορεί να θεωρηθεί ως μια στοχευμένη προσπάθεια παραγωγής νοήματος, με σκοπό την επιβίωση και την ευημερία του ανθρώπου μέσα στο κόσμο που ζει.

Ειδικότερα τα παιδιά, μέσα από την επαφή με μια έκθεση τέχνης, μαθαίνουν να εξερευνούν τα ενδιαφέροντά τους, είναι σε θέση να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους και να μοιραστούν τις ιδέες τους. Μουσεία και γκαλερί προσφέρουν προγράμματα που δημιουργούν αυτές τις ευκαιρίες για τα παιδιά και είναι πραγματικά σημαντικό.

Ένα παιδί, μέσα από την επαφή με την τέχνη, μπορεί να εξασκήσει τις γνωστικές του δεξιότητες, να αναπτύξει πεποιθήσεις και συμπεριφορές που το καθοδηγούν στη συνειδητοποίηση του εαυτού του, στο να μάθει τι πραγματικά του αρέσει και να διαμορφώσει τη δική του προσωπικότητα. Επιπλέον, μπορεί να αναπτύξει τις συναισθηματικές του ικανότητες, να κατανοήσει καλύτερα τα συναισθήματα των άλλων, να συναισθανθεί και να ωριμάσει μέσα από τη δημιουργία. Η κοινωνική πτυχή που αναπτύσσεται μέσα από την επαφή με την τέχνη, επιτρέπει στο παιδί να μπορεί να ανταποκριθεί ευκολότερα στις κοινωνικές καταστάσεις, να επιλύει διαπροσωπικές συγκρούσεις και να δείχνει συμπόνια και ενσυναίσθηση προς τους άλλους.